سرطان پستان؛ شایعترین سرطان در زنان ایرانی وی اعلام کرد: گزارش «ثبت سرطان مبتنی بر جمعیت ایران » همچنین شایعترین سرطان بروز یافته در زنان ایرانی در هر سال را شامل سرطان پستان با ۳۴.۵ مورد در ۱۰۰ هزار نفر ، سرطان روده با ۱۲ مورد در ۱۰۰ هزار نفر، سرطان پوست با ۱۱.۵ مورد در ۱۰۰ هزار نفر، سرطان معده با ۱۰ مورد در ۱۰۰ هزار نفر و سرطان تیروئید را با ۷ مورد در هر ۱۰۰ هزار نفر گزارش کرده است.
ملک زاده افزود: بر پایه نتایج گزارش ارائه شده به مرجع جهانی «سرطان در پنج قاره جهان» از «ثبت سرطان مبتنی بر جمعیت در ایران»، بیشترین سرطان بروز یافته زیر سن ۵۰ سال در بین زنان، سرطان پستان و سپس روده بزرگ است و باقی سرطان های شایع در میان زنان، عمدتا در سنین بالای ۶۰ سال بروز می کنند.
وی تاکید کرد: میزان بالاتر بروز سرطان پستان در زنان ایرانی نسبت به سایر سرطان های شایع در این جنس، سیاستگذاری ها برای پیشگیری، تشخیص و درمان زودهنگام این نوع سرطان را ضروری ساخته است که خوشبختانه می توان گفت نظام سلامت ایران در حال اجرای این سیاست و تلاش برای افزایش آگاهی های پیشگیرانه از این بیماری است.
آخرین وضعیت سرطان پستان در ایران/ برنامه‌های جدید وزارت بهداشت برای مقابله با این بیماری زنانه
به گفته مطلق این برنامه در چهار شهر به‌صورت آزمایشی اجرا می‌شود که بعد از چند ماه قابل توسعه به سایر شهرهاست. برنامه به‌صورت فعالانه است. در شهرهای پایلوت مردم را فراخوان می‌کنیم و تحت بررسی‌های کامل‌تر قرار می‌دهیم و در صورت مشکوک‌بودن، به بیمارستان‌ها ارجاع می‌شوند.
این روزها موفقیت در درمان سرطان پستان بسیار زیاد است، اما گاهی یک فرد حتی ۱۵ سال با این بیماری زندگی می‌کند تا مداوا شود؛ پس توجه به نکاتی برای پیشگیری و تشخیص زودهنگام سرطان پستان از موارد بسیار مهمی است که باید به آن پرداخته شود و در این راستا وزارت بهداشت اجرای پایلوت برنامه تشخیص زودهنگام سرطان پستان را در دستور کار دارد.
به گزارش مهرخانه، براساس آمار سازمان ثبت احوال کشور سالانه حدود ۳۵۰ هزار نفر در ایران فوت می‌شوند که به گفته نایب‌رییس انجمن سرطان ایران، از این بین ۳۰ هزار نفر به علت سرطان جان خود را از دست می‌دهند. کشنده‌ترین سرطان در ایران سرطان معده است که بیشترین آمار آن نیز در مردان دیده می‌شود. بعد از آن سرطان پستان در زنان شیوع زیادی دارد.
وضعیت ابتلا به سرطان پستان در ایران نسبت به کشورهای دیگر
سن ابتلا به سرطان پستان در ایران ۱۰ تا ۱۲ سال کمتر از کشورهای توسعه‌یافته است. دکتر علی مطلق، رییس اداره مبارزه با سرطان وزارت بهداشت در گفت‌وگو با خبرنگار مهرخانه، از ابتلای سالانه حدود ۱۰ هزار نفر به سرطان پستان در کشور خبر داد و افزود: ۹۸ تا ۹۹ درصد سرطان پستان در زنان اتفاق می‌افتد. متوسط سن ابتلا در ایران ۵۰ سال است. نیمی از افراد مبتلا به سرطان پستان زیر ۵۰ سال و نیمی از آن‌ها بالای ۵۰ سال دارند. این عدد کمتر از کشورهای در حال توسعه است، اما به این معنا نیست که سن ابتلای ما پایین‌تر است؛ ازآن‌جایی‌که هرم سنی جمعیت ما نسبت به کشورهای دیگر کمی جوان‌تر است، نسبت مبتلایان در سن پایین، بیشتر از مبتلایان در سن بالاست.
۷۰ درصد مبتلایان به سرطان پستان بعد از پنج سال طول عمر دارندبه گفته مطلق بروز سرطان پستان در ایران در مقایسه با کشورهایی مانند ترکیه و حتی کشورهای پیشرفته و غربی کمتر است، اما مانند سایر کشورها در ایران هم بروز انواع سرطان در حال افزایش است و پیش‌بینی می‌شود در دو دهه آینده در ایران حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد افزایش داشته باشیم. در حال حاضر طول عمر بیماران قابل قبول است، اما نسبت به کشورهای توسعه‌یافته فاصله داریم که با تمهیدات و درمان‌های پیشرفته‌تر، می‌توان این فاصله را کاهش داد. ۷۰ درصد بیماران بعد از پنج سال طول عمر دارند که امیدواریم با تمهیدات و اقدامات لازم بتوانیم این درصد را افزایش دهیم. طول عمر مبتلایان به سرطان در ترکیه، در حدود ایران است. وضعیت انگلستان کمی بهتر از ماست، اما در کشوری مثل آمریکا حدود ۸۹ درصد بیماران بقای ۵ ساله دارند.
مطلق پیش از این اظهار کرده بود که میزان سرطان بر مبنای شاخص‌های مختلفی ارزیابی می‌شود که مهم‌ترین آن‌ها ASR است و مطابق این شاخص، در ایران به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر میزان ابتلا به بیماری سرطان در زنان ۱۲۸ مورد و در مردان ۱۳۴ مورد بوده و این رقم کمتر از میزان متوسط جهانی ( در مورد کردان ۲۰۵ و در مورد زنان ۱۶۵ مورد) است. در سال ۲۰۱۲ میلادی تعداد موارد جدید سرطان در جهان ۱۴ میلیون نفر بود که این رقم در ۱۸ سال آینده به ۲ برابر افزایش می‌یابد. بنابراین در ایران نیز متناسب با جهان این رقم رو به افزایش خواهد بود.
در این زمینه دکتر محمداسماعیل اکبری، رییس مرکز تحقیقات سرطان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی نیز معتقد است که سالانه ۱۰ هزار مورد سرطان پستان داریم که حدود ۲۵ درصد از آن منجر به مرگ می‌شود. ۷۵ درصد از مبتلایان به آن نیز حداقل شانس ۵ سال زندگی را دارند. سرعت ابتلا به سرطان در کشور بالا است که این سرعت در ۱۵ سال آینده نگران‌کننده است.
علل بروز سرطان پستان
به نظر می‌رسد این بیماری فقط یک علت مشخص نداشته باشد. محققان دریافته‌اند که عوامل متعدد و مختلفی همراه با همدیگر، خطر سرطان پستان را افزایش می دهند. این‌که عوامل خطر مختلف چگونه برهم اثر می‌گذارند و باعث بروز سرطان پستان می‌شوند، هنوز کاملاً مشخص نشده است. برخی از زنان به علت زمینه ژنتیکی، عادات زندگی و مواجهه با عوامل مختلف در طی زندگی، بیشتر در معرض خطر این بیماری هستند.
مطلق در مورد این علل به مهرخانه گفت: برخی از عوامل بروز سرطان پستان، فیزیولوژیک هستند؛ مثلا افزایش سن و سن قاعدگی که هرچه زودتر شروع شود یا هرچه دیرتر به پایان برسد، باعث احتمال افزایش بروز سرطان پستان می‌شود. البته ابتلا به سرطان پستان در سنین پایین‌تر ربطی به بلوغ زودرس ندارد و لزوماً به این معنا نیست که کسانی که سن قاعدگی پایین‌تری دارند، زودتر هم به سرطان پستان مبتلا می‌شوند؛
این دو با یکدیگر ارتباطی ندارد. برخی از مسائل فیزیولوژیک است و لازم نیست تغییر داده شود؛ مگر این‌که بروز بیمارگونه داشته باشد. مواردی مانند شیردهی نیز تأثیر دارد. ابتلای کسانی که میزان حاملگی و شیردهی بیشتری دارند، به سرطان پستان کاهش می‌یابد؛ زیرا از میزان هورمون‌های جنسی‌شان کاسته می‌شود. علاوه بر آن مهم‌ترین و واضح‌ترین عامل ابتلا به سرطان، شیوه زندگی مانند چاقی، کم‌تحرکی و مصرف غذاهای نامناسب است.
راه‌های پیشگیری و غربالگری
تظاهرات سرطان پستان به صورت توده، درد و با شیوع کمتر بزرگی پستان، ترشح از نوک پستان، تغییرات نوک پستان، عدم تقارن پستان‌ها، تغییرات پوستی پستان و وجود توده زیربغل است. این علائم، امروزه به کمک معاینه شخصی پستان توسط زنان زودتر کشف می‌شود. توصیه شده است که معاینه شخصی پستان از ۲۰ سالگی به صورت ماهانه توسط فرد انجام شود. علاوه بر آن، از سن ۲۰ سالگی تا ۳۹ سالگی هر ۳ سال این معاینه توسط پزشک نیز انجام شود و از ۴۰ سالگی به بعد به‌طور سالانه معاینه پستان‌ها توسط پزشک انجام شود.
از برداشتن کامل پستان اجتناب می‌کنیم
توجه به سرطان‌های مختلف از جمله سرطان پستان خواسته‌ای بوده که همواره مردم از وزارت بهداشت طلب می‌کردند. مطلق در مورد آخرین اقدامات این وزارتخانه در پاسخ به مهرخانه تصریح کرد: در زمینه درمانی، پیشرفت‌هایی داشتیم. در گذشته برای بسیاری از بیماران، جراحی‌های تهاجمی انجام می‌شد، اما در حال حاضر میزان جراحی‌هایی که باعث حفظ اندام می‌شوند، افزایش پیدا کرده است. به مدد تکنیک‌های جراحی و رادیوتراپی این امکان فراهم شده است که از برداشته‌شدن کامل پستان اجتناب کنیم. متناسب با پیشرفت‌های دنیا در زمینه شیمی‌درمانی ما هم پیشرفت کرده‌ایم، اما هنوز هم باید به سمت جراحی‌های کمتر تهاجمی و پیشرفته‌تر و روش‌‌ها و تکنیک‌های جدید رادیوتراپی برویم که مستلزم توسعه مراکز سرطان است. در زمینه تشخیص زودهنگام سرطان پستان نیز نیازمند برنامه‌هایی هستیم. طی دو دهه گذشته اندازه تومورها در هنگام تشخیص بیماری کوچک‌تر هستند که مرهون افزایش آگاهی عمومی جامعه است.
وزارت بهداشت در زمینه سرطان پستان چه کرده است؟
مطلق مهم‌ترین اقدام وزارت بهداشت را پیشگیری، برگزاری کمپین‌ها و پویش‌های ملی و منطقه‌ای برای افزایش آگاهی و اطلاع‌رسانی عمومی راجع به عوامل تأثیرگذار، عوامل خطر و علائم هشدار در بروز سرطان دانست تا مردم با دیدن علائم هشداردهنده، به پزشک مراجعه کنند.
یکی دیگر از اقدامات وزارت بهداشت، برنامه تشخیص زودهنگام سرطان پستان است که در برخی از شهرها به صورت آزمایشی آغاز شده و بعد از شناسایی نقاط قوت و ضعف آن، می‌تواند امکان توسعه به سایر شهرها را داشته باشد. این برنامه که طی دو سال گذشته طرح‌ریزی شده و به‌صورت پایلوت در حال اجراست، به شناسایی افراد مشکوک به سرطان پستان و معاینه آن‌ها می‌پردازد؛ به‌طوری‌که بتوان افراد مشکوک به علائم سرطان پستان را با معاینه، زودتر شناسایی کرد.